Goed Bestuur in Roerige Tijden, wat leren we van de actualiteit van deze week? De week van Trump, stikstof en de Europese Unie;
Samenvatting: De essentie van goed bestuur en stakeholdergovernance
Goed bestuur (good governance):
1. Visie en principes: Goed bestuur draait om een duidelijke visie en het nemen van verantwoordelijkheid. Dit betekent het maken van eerlijke, onderbouwde keuzes die gebaseerd zijn op gedeelde waarden, zoals gelijkheid, duurzaamheid, en solidariteit.
Voorbeelden:
• Ursula von der Leyen benadrukt de kracht van Europa door samenwerking en daarbij principes zoals milieubescherming en sociale gelijkheid centraal te stellen.
• Het belang van een langetermijnstrategie, zoals het versnellen van de energietransitie en investeren in future stills, nieuwe vaardigheden en innovatie.
2. Verbinding in plaats van verdeeldheid: Bestuurders spelen bij stakeholdergovernance een verbindende rol in plaats van te polariseren. Het collectieve belang (zoals klimaatdoelen of sociale inclusie) staan boven individuele of populistische belangen .
• Von der Leyen: “Wanneer Europa verenigd is, kunnen we dingen echt bereiken.”
• Verdeel-en-heerspolitiek (bijvoorbeeld van Trump) maakt samenlevingen kwetsbaarder.
3. Aansprakelijkheid en transparantie: Bestuurders zijn bij stakeholdergovernance transparant en eerlijk zijn over hun keuzes en dragen de consequenties van hun falen. Ze stellen de belangen van burgers en stakeholders boven zichzelf.
• De stikstofcrisis in Nederland laat zien hoe gebrek aan daadkracht en uitstel van keuzes grote problemen veroorzaken voor de gehele gemeenschap .
• Besturen met moed, zoals Femke Halsema en Sigrid Kaag, staat in sterk contrast met populistische retoriek die vaak destructief is.
Stakeholdergovernance:
1. Samenwerking voor wederzijds voordeel: Stakeholders, zoals bedrijven, burgers, en maatschappelijke organisaties, weken bij stakeholdergovernance samen om gezamenlijke doelen te bereiken. Verduurzaming en inclusie staan hierbij centraal.
• Organisaties die hun netwerken versterken en inzetten op verduurzaming worden weerbaarder en veerkrachtiger.
• Bedrijven met stakeholdergovernance bewegen niet niet met de verdeeldheid, maar bouwen juist aan sterke verbindingen en partnerschappen.
2. Inclusiviteit en respect: Iedereen krijgt binnen het stakeholdermodel een stem, waarbij respect voor diversiteit (zoals gender, sociale klasse, en culturele achtergrond) voorop staat. Giftige culturen, zoals binnen sommige studentenverenigingen met banga-lijsten, ondermijnen deze principes.
• Het negeren van giftig gedrag versterkt ongelijkheid en schaadt betrokkenen.
• Bestuurders zoals de jonge Marielotte Riedstra van UVSV tonen moed door verantwoordelijkheid te nemen en respect te eisen binnen hun organisaties.
Goed bestuur in de praktijk:
• Afweging van belangen: Goed bestuur betekent dat dilemma’s worden opgelost door belangen zorgvuldig tegen elkaar af te wegen binnen de grenzen van de democratische rechtsstaat.
• Het publieke debat verbeteren: Het huidige debat is vaak verhard en giftig, wat afbreuk doet aan een constructieve samenleving. Bestuurders kunnen dit verbeteren door met feiten en argumenten te spreken in plaats van ophitserij.
• Leren van leiderschap: Moedige leiders zoals Femke Halsema en Sigrid Kaag laten zien hoe je, ondanks kritiek, kunt verbinden en vooruitgang kunt boeken.
Kortom: Goed bestuur vraagt om moed, transparantie en het verbinden van mensen door stakeholdergovernance en draait om samenwerking en wederkerigheid. Samen bouwen we vanuit Goed Bestuur aan een rechtvaardige en duurzame toekomst, waarbij principes belangrijker zijn dan besturen vanuit populisme of verdeeldheid.