‘Gezelligheid’ is goed bestuur?

Eigenlijk was ik best een beetje trots op ‘onze’ Mark Rutte, die gisteren als NATO-baas Donald Trump wist in te pakken. En dat is een knap staaltje bestuurlijke vaardigheid in deze roerige tijden, zeker gelet op de moeilijke setting op het ‘heetste’ podium ter wereld; The Oval Office.

Het ‘plaatje’ was ons inmiddels bekend; in de gele stoelen voor de haard; Trump zit rechts in beeld en in de linker stoel hadden achtereenvolgens de Franse president Macron, de Britse premier Starmer en de Oekraïense president Zelensky gezeten, en nu dus de Nederlandse NATO-baas Mark Rutte.

Bij de vorige ontmoeting in 2018 tussen Rutte en Trump, had Trump het al

gezegd ‘I like this guy’. En zoals wij allen weten, relatie gaat voor transactie. Dus als je een ‘deal’ wil maken, dan begint dat met het ongrijpbare woord ‘chemie’, oftewel links om of rechts om moet je ‘iets’ in elkaar zien, om iets voor elkaar te krijgen. En helemaal als je de ‘onderliggende’ partij bent, die het minst te bieden heeft, en je dus in feiten afhankelijk bent van de ander.

En wat Macron, Starmer en Zelensky niet was gelukt, lukte Rutte wel; hij creëerde een ontspannen sfeer en kreeg Trump zelfs aan het lachen. En natuurlijk worden hier in Nederland de messen alweer geslepen, om onze ‘liegende’ en ‘teflon-gladde’ oud premier tot op de grond toe af te breken, maar zoals de vorige keer ook gebeurde; Rutte houdt ondertussen wel regie in het gesprek en sprak Trump (wederom) tegen toen hij zei ‘als het over Groenland gaat, dan sluiten wij ons niet aan bij VS’.

De vraag is wat het meest effectieve bestuurlijke gedrag is, in de omgang met Donald Trump. Jaap de Hoop Scheffer had dat goed uitgelegd gisteren in Nieuwsuur ‘binnen diplomatie is sfeer het belangrijkste’

En misschien liet Rutte voor het oog van de wereld wel zien, waar wij Nederlanders nu eenmaal goed in zijn, sfeer opbouwen door onze directheid en ons verbindende vermogen. Wij kunnen dit; opereren onder hoogspanning en toch een gewaagd grapje maken, omdat onze cultuur en taal dat toelaat.

Zoals het grapje dat Rutte terloops maakte toen Trump Rutte op zijn bekende manier met boter en suiker insmeerde en zei dat Rutte de ‘beste man op deze plek was, en natuurlijk dat Trump daar voor gezorgd had’ en Rutte opmerkte of daar een filmpje van kon worden gemaakt voor zijn familie.

Tja, en toch maakt zo’n schijnbaar niets zeggend grapje ergens het verschil, want Trump reageerde er direct lachend op, en voor Macron en Starmer zou dat waarschijnlijk onmogelijk zijn, gezien hun culturele achtergrond.

Laten we als Nederlanders een beetje trots zijn op wat ons verbind, onze ‘bestuurlijke diplomatie’. Het is waarschijnlijk ook niet voor niets dat voor het oer-Hollandse woord ‘gezelligheid’ nergens ter wereld een goede vertaling te vinden is.