Maar toen kwam er kabinetscrisis. Alwéér.

Hier zou een analyse kunnen staan over de jeugdzorg. Over het bureaucratische monster dat de meest kwetsbare jongeren en hun hulpverleners vermorzelt. Dit gebeurt al jarenlang, en iedereen weet dat. Alleen zijn de verantwoordelijk politici niet verder gekomen dan het bouwen van een spiegelpaleis aan documenten en plannen waarin elk sprankje hoop is verdwaald.

Vorige week sprak het Tweede Kamerlid Lisa Westerveld (GroenLinks-PvdA) namens de vele gezinnen die in overlevingsstand staan. Jongeren met ernstig psychische problemen staan op oneindig lange wachtlijsten. ‘Je zult maar met een kind zitten dat misschien de komende maanden niet overleeft terwijl je geen hulp krijgt.’

Westerveld debatteert al zeven jaar over dit onderwerp. Wat ze heeft gezien? ‘Veel beloften, maar als het puntje bij paaltje komt is de jeugdzorg voor geen enkele partij die aan de macht is prioriteit.’ Dus vroeg ze aan de coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB: ‘Waarom zijn jullie partijleiders niet net zo druk met mensen die echt in een crisis zitten als met de crisis die mensen ervaren, om de minister-president te parafraseren?’

Dáár zou deze analyse aanvankelijk over gaan.

Maar toen kwam er crisis in het kabinet. Alwéér.

Natuurlijk kun je die negeren, maar er gebeurde vrijdagavond toch iets veelzeggends dat iets meer aandacht verdient.

Het gebeurde aan tafel van een talkshow. Het is al armoedig dat op prime time brekend nieuws al lang niet meer in extra actualiteitenbulletins wordt gebracht, maar dat de extra zendtijd aan de babbelshow van dienst wordt gegund. Daar wordt doorgaans het kleinste, soms onbevestigde, nieuws alvast van een spin voorzien.

En zo begon een extra uitzending Café Kockelmann van de vrolijk rechtse omroep WNL met het olijke gebbetje ‘kent u die van het kabinet dat zou vallen, gered was en nu misschien toch weer niet?’ Er werd al volop gespeculeerd over nieuwe verkiezingen. Wat er nu gebeurde achter de muren van het Catshuis? Niemand die het wist.

Er was iets gezegd tijdens de ministerraad afgelopen maandag. Wat wist niemand. Maar al vrij snel lekten termen als ‘kutmarokkanen’ en ‘halalvreters’ richting de parlementaire pers. WNL-duider Thomas van Groningen schetste een Monty Python-achtige situatie. Iets kolderieks met ‘pus’ en ‘een puist’ die ‘niet was uit te knijpen’. 

Dat van die puist, had VVD-minister Eelco Heinen anders bedoeld, wist Van Groningen. En ja, er was wel iets gezegd over ‘antisemitisme dat in de genen van Marokkanen zat’. Alleen verbaasde het de duider wel een beetje dat Nora Achahbar, de enige vrouw van Marokkaanse komaf nou net hierover was gestruikeld. Er waren toch genoeg schunnige dingen gezegd door kabinetsleden in de afgelopen maanden, was de spin die gretig werd verspreid én klakkeloos overgenomen. ‘Als je in zo’n kabinet stapt, moet je daar niet zo verbaasd over zijn, als ik heel eerlijk ben.’

Voor de tv zaten tevreden spindokters.

Trouw beschreef dat Achahbar in dit kabinet met de PVV stapte omdat ze blindelings vertrouwen had in ‘de basislijn’ die de coalitiepartners op schrift hadden gezet om de rechtstaat te waarborgen. En ze vertrouwde haar collega’s van NSC. Die ‘stonden om haar heen’, beweerde NSC’er Nicolien van Vroonhoven vrijdagavond laat. Maar ze bleven wel allemaal op het pluche.

Achahbar was de tweede staatssecretaris van NSC die het kabinet verliet vanwege de polariserende sfeer die dit kabinet voedt in de samenleving. In anderhalve week tijd. Toch zit het met die basislijn wel snor, moeten we maar geloven, volgens Van Vroonhoven.

Het principiële vertrek van Achahbar was een spijtige climax van een grimmige politieke week na de antisemitische geweldsexplosie in Amsterdam. Een week waarin politieke partijen veel, heel veel hebben geroepen, maar waar weinig concrete oplossingen - bijvoorbeeld meer politieagenten - voorbijkwamen. Het was een week waarin de coalitiepartijen vooral bezig waren met zichzelf, geobsedeerd als ze zijn door de laatste peilingen.

In die sfeer kunnen de jongeren en hulpverleners in de jeugdzorg helemaal niets verwachten van de politiek. Crisis of niet, er valt electoraal op dit onderwerp niets te halen.