Lokale bestuurders ruimen de puinhopen van de verkiezingskaravaan

Ze zijn er nog. Bestuurders die wel verantwoordelijkheid durven te nemen om het land een beetje draaiende te houden. Ze zitten in gemeenten en leggen onvermoeibaar uit waarom ze bepaalde keuzes maken. Ook als ze niet populair zijn.

Neem Mark Boumans, de burgemeester van Doetinchem, de stad die ondanks felle en gewelddadige protesten wel instemde met de komst van een asielzoekerscentrum. De gemeente voert gewoon de Spreidingswet uit, gemaakt door politici in Den Haag die nu over diezelfde wet twijfel zaaien door te strooien met angstbeelden door constant te wijzen naar ‘de vreemdeling’.

Het is een wereldbeeld dat Boumans niet herkent, zei hij zondag als vicevoorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) in het programma Buitenhof namens de 342 gemeenten. ‘Het idee dat het hele woonprobleem in Nederland te maken heeft met een kleine groep vluchtelingen is echt heel slecht. Het is niet waar. Het heeft te maken met twintig jaar slecht beleid dat je kunt doorbreken. Maar dan moet je wel aan de slag.’

Helaas valt deze oproep aan politieke partijen in een dikke Haagse laag dorre grond. Maar Boumans blijft zijn nek uitsteken. Ook al lijkt elk media-optreden tot agressie aan zijn adres. ‘Ik probeer namens de gemeenten uit te leggen wat er écht aan de hand is.’

Wethouder Martijn Kortleven uit Noordwijk zei tegen Nieuwsuur dat een gewelddadig protest tegen een asielzoekerscentrum effect had. Meer raadsleden stemden plots tegen. ‘Wij luisteren naar het volk’, was het argument. De onrust in het land, wijt hij aan Den Haag. ‘Omdat de landelijke politiek zoveel twijfel zaaide, verschoof de discussie over de asielopvang van de landelijke naar de lokale politiek.’

Een normale politieke partij die hiervoor verantwoordelijk was, zou zich de ogen uit de kop schamen. Maar: nee. Het scheelt dat de PVV, NSC en BBB geen wethouders of burgemeesters hebben, dus kunnen ze hard blijven stampen: ‘na ons de zondvloed’. Maar bij de VVD, de partij van Boumans, zou je iets meer verstand verwachten.

Zou, want terwijl lokale bestuurders wel hun verantwoordelijkheid nemen, verspreiden landelijke politici een gitzwart wereldbeeld om het eigen straatje schoon te vegen. Zo wuifde demissionair VVD-minister Eelco Heinen alle kritiek op zijn gammele begroting weg met populistische retoriek. Hij boekt alvast miljardenbezuinigingen op de opvang voor asielzoekers, terwijl ze hier gewoon zijn en opvang nodig hebben. ‘De samenleving kan het niet aan’, ronkte hij erop los in het programma Café Kockelmann. ‘Ze hebben moeite met integreren.’

De Algemene Rekenkamer becijferde dat de afgelopen 23 jaar 21 keer de uitgaven hoger waren dan begroot. Het resultaat: extra dure opvang omdat noodopvang duurder is, en vluchtelingen met een verblijfsvergunning die járen in de ellende zitten en niet kunnen beginnen aan een nieuw leven.

Het is deze zwartgallige, destructieve politiek die al jaren gangbaar is in Den Haag. En ondertussen zijn het de lokale bestuurders die de scherven bijeenrapen. Ze krijgen te maken met een woedende meute, opgestookt door Haagse retoriek. ‘Iemand zei: als mijn dochter straks verkracht wordt, dan hou ik u daarvoor persoonlijk verantwoordelijk. Want u wilde die asielopvang’, zei wethouder Kortleven. ‘Aan de ene kant zeg ik: dat raakt mij niet, want ik voer een wet uit. Aan de andere kant moeten we dat ook niet normaal gaan vinden, want het is best wel intimiderend als iemand dat tegen je zegt.’

Vandaag is het een asielzoekerscentrum, zei Boumans.' Morgen een zonnepark of daklozenopvang.' Er worden nu al maanden vuurwerkbommen gegooid en lokale bestuurders geïntimideerd. Het einde is nog niet in zicht. Boumans had nog even opgezocht wat ‘terrorisme’ is: geweld toepassen om politieke besluitvorming te beïnvloeden. 'Als geweld loont, staat democratie op de tocht.' Dus blijft Boumans met al die andere lokale bestuurders verantwoordelijkheid nemen en het beleid uitleggen. Iets dat Den Haag, dat in een permanente campagnestand staat, al heel lang niet meer doet.

En terwijl de verkiezingskaravaan een spoor van vernieling achterlaat, ruimen de lokale bestuurders de puinhopen op. Zij voelen verantwoordelijkheid, zij wel.

Bureau van Keken zal de campagne op de voet volgen. U kunt mij daarbij steunen via een lidmaatschap of een (kleine) donatie via deze knop. Tips zijn welkom op kimvankeken@proton.me